پانۆراما بوویه‌رێن عه‌فرینێ د سالا 2018ان ده
به‌ریا سالا 2018 ان ڤه وحكومه‌تا توركیێ و به‌رپرسێن وێ گه‌ڤا ده‌رباسبوونا عه‌فرینا رۆژئاڤایێ كوردستانێ ددان وژ ده‌سپێكا سالا 2018ان لڤ وته‌ڤگه‌را توركیێ یا له‌شكه‌ری ل سه‌ر سینۆرێ توركیێ و عه‌فرینێ رۆژ ب رۆژ ب هێز تر بوو بێ كو ئالییێن كوردی نه‌خاسم په‌یه‌دێ كو ده‌سهه‌لاتدار بوو چاره‌یه‌ك ژ وان گه‌ڤان ره ببینن داكو ده‌رباسی عه‌فرینێ نه‌به.
20 چه‌له‌یا 2018ان ئیریشێن توركیێ یێن ئه‌سمانی وبه‌ژایی ل سه‌ر هه‌رێما عه‌فرینێ ده‌سبێكر و ناڤه‌ندا باژێر و هه‌فت ناڤچه راجۆ شیێ جندرێسێ موبه‌تا بلبلێ شه‌را و گوندێن وێ راستی تۆپباران و بۆمبه‌بارانێ هاتن .
شه‌ر 58 رۆژان ده به‌رده‌وام كر كو د چارچۆڤه‌یا وان رۆژان ده ب هه‌زاران ژ جوانێن كورد یێن ناڤ په‌یه‌دێ ده شه‌هید بوون هه‌روه‌ها ب هه‌زاران وه‌لاتیێن سڤیل ژ به‌ر ئیریشێن ئه‌سمانی یێن توركیێ بریندار وشه‌هید بوون وژیانا خوه ژده‌ست دان .
هه‌روه‌ها ب هه‌زاران ژ ناڤه‌ندێن حكومی و ناڤه‌ندێن خزمه‌تگوزاریێ وه‌ك دبستان نه‌خوه‌شخانه شاره‌ده‌ری وناڤه‌ند وفرۆشگه‌هێن وه‌لاتییان راستی رووخاندنێ ژ به‌ر ئیریشێن ئه‌سمانی هاتن .
ول گۆر سیاسه‌تمه‌داران كو ده‌ردۆرا 7000 شه‌هید ل عه‌فرینێ كه‌تن پرانییا وان خه‌لكێ عه‌فرینێ بوون وچه‌كدارێن قه‌سه‌دێ وه‌ك په‌یه‌دێ راگهاندیه ب هاوار عه‌فرینێ ڤه نه‌هات ب ته‌نێ ئه‌و كه‌روان پێ به‌رپرسێن په‌كه‌كێ و په‌یه‌دێ به‌رێ خوه دان ده‌ڤه‌رێن دن وره‌ڤییان .
د ده‌ما شه‌ر ده وبه‌ریا په‌یه‌دێ ژ هه‌ر گونده‌كی ڤه‌كشه مایین دناڤ زه‌ڤی و مال وملكێن سڤیلان ده د چاندن كو ده‌ما خه‌لك ڤه‌دگه‌ری مالێن خوه مایین د وان دته‌قی وشه‌هید دبوون كو ب سه‌دان ژ خه‌لكێ عه‌فرینێ بوونه قوربانییا وان مایینان .
پشتی كو ئارتێشا توركیێ و گرووپێن چه‌كدار ده‌ستێ خوه دانین سه‌ر پرانییا گوندێن سینۆری و پێنج ناڤچه ژ بلی موبه‌تا د 18 ئادارا 2018ان په‌یه‌دێ ژ عه‌فرینێ ڤه‌كشی و گرووپێن چه‌كدار ده‌رباسی ناڤه‌ندا باژارێ عه‌فرینێ بوون وپشتره ب چه‌ند رۆژان ئانكۆ د رۆژا 64 ان ده توركیێ ب فه‌رمی راگهاند كو عه‌فرین كونترول كریه لێ هین 12 گوندێن عه‌فرینێ ژ ئالیێ هه‌ردوو باژاۆكێن نبل و زهرایێ ڤه مانه ئه‌و ژبۆ پارستنا وان هه‌ردو باژارۆكێن شیعی بوون .
خه‌لكێ گوندێن سینۆری ژ به‌ر ئیریشان ده‌ربده‌ری ناڤه‌ندا عه‌فرینێ بوون و وژ به‌ر گربوونا ئیریشێن ئه‌سمانی و به‌ژایی ل سه‌ر عه‌فرینێ ب ده‌ه هه‌زاران ژ خه‌لكێ عه‌فرینێ ده‌ربده‌ر بوون و به‌رێ خوه دان ده‌ردۆرا حه‌له‌بێ ول ور چار كامب ژ وان هاتن ده‌مه‌زراندن ود ره‌وشه‌ك خراپ ده دژین بێ كو ئالیكاریێن گونجاو ژ وان ره وه‌ره پێشكێش كرن .
گروپێن چه‌كدار ده‌ما ده‌رباسی عه‌فرینێ بوونه وه‌ك كولیێن عه‌ردێ ده‌ست ب كارێ دزیێ كرن هه‌موو مال ملك وكه‌ل وپه‌لێن ناڤ مالان ده و فرۆشگه‌ه ودوكان وكارگه‌هێن درووتنێ وگوڤاژگه‌ه و كاركه‌هێن بێرینی یێن وه‌لاتیێن سڤیل تالانكرن وئۆتۆمبێل وتراگتۆرێن وه‌لاتییان دزین و ل ئیدلبێ و عزازێ فرۆتن .
پشتره ده‌ست ب كریارێن نه مرۆڤی كرن و ب ده‌هان وه‌لاتی ب ده‌ستێ وان هاتنه ته‌رۆركرن وكوشتن وب هه‌زاران هاتنه بنچاڤ كرن و راستی لێدانێ هاتن ول هه‌رمبه‌ر سه‌ربست به‌ردان وان داخوازا په‌ره‌یان كرن .
ژ ئالییه‌ك دن حكومه‌تا توركیێ و گرووپێن چه‌كداران رێ ل به‌ر ده‌ربده‌رێن عه‌رب ڤه‌كرن داكو ل شوونا كوردان ده ب جه ببن و گوهه‌رتنه‌ك ده‌مۆغرافی چێبوو و ئیدی كورد ل عه‌فرینێ بوونه كێم نه‌ته‌وه هه‌روه‌ها په‌یه‌دێ ژی بوو سه‌ده‌ما گوهه‌رتنا عه‌فرینێ ژبه‌ر كو نه‌هشت ده‌ربده‌رێن كورد ڤه‌گه‌رن عه‌فرینێ .
ته‌ڤێ دامه‌زراندنا ئه‌نجومه‌نێن خوه‌جهی لێ كارێ دزیێ وتلانكرنێ ژ ئالیێ گرووپان ڤه نه هاته راوه‌ستاندن وهه‌رده‌م باج ل سه‌ر وه‌لاتییان دسپاندن و ده‌ربه‌یا مه‌زن ژ زیانا ئابووری بریارا توركیێ ژ قه‌ده‌غه‌كرنا فرۆتنا به‌رهه‌مێن زه‌یتێ ژ بۆ ده‌رڤه‌ی عه‌فرینێ بوو.
سالا 2018 ل سه‌ر عه‌فرینان ره ده‌رباس بوو هه‌رده‌م ب هێڤی وئۆمیدن كو هه‌رێما وان جاره‌كه دن وه‌ك به‌رێ ڤه‌گه‌ره وخه‌لك وشێنیێن وێ ل مال وملكێن خوه ڤه‌گه‌رن و وگرووپێن چه‌كدار ده‌ركه‌ڤن وگوند وباژارێ وان شێن ببن وشینا ل سه‌ر عه‌فرینێ ببه شادی .
ش.ع
258
